Người phát ngôn của Tổng thống Vladimir Putin, Dmitry Peskov, cho biết: “Mỹ cần kim loại đất hiếm, chúng tôi có rất nhiều. Điều này mở ra triển vọng hợp tác khá rộng mở.”
Nga đã đề xuất về việc hợp tác phát triển khoáng sản khi Kyiv từng phản đối yêu cầu của Mỹ về việc Mỹ chi 500 tỷ USD để mua tài nguyên đất hiếm. Ông Trump đã nhiều lần nói rằng Mỹ đặc biệt quan tâm đến đất hiếm của Ukraine, dù quốc gia này không sở hữu trữ lượng lớn hay được quốc tế công nhận là có tiềm năng về mặt kinh tế.
Mới đây, theo Reuters , Mỹ và Ukraine đã nhất trí về các điều khoản của dự thảo thỏa thuận khoáng sản. Thỏa thuận này đóng vai trò trọng tâm trong nỗ lực của Kiev nhằm giành được sự ủng hộ của Washington khi Tổng thống Donald Trump tìm cách nhanh chóng chấm dứt xung đột với Nga.
Trong khi đó, ông Putin cho biết trong một cuộc phỏng vấn hôm 24/2 rằng: “Chúng tôi chắc chắn có nhiều khoáng sản hơn Ukraine. Nga là một trong những quốc gia đứng đầu về trữ lượng các kim loại hiếm và đất hiếm.”
Tổng thống Putin cũng nói thêm rằng Nga sẽ hợp tác với Mỹ để ký kết bất kỳ thoả thuận nào về khoáng sản đất hiếm.
Theo Cục Khảo sát Địa chất Mỹ (USGS), Nga là một trong những nước có trữ lượng kim loại hiếm lớn nhất thế giới. Cụ thể, Nga sở hữu khoảng 21 triệu tấn trữ lượng đất hiếm, tương đương 10% toàn cầu. Theo đó, Nga đang đứng 4 thế giới về trữ lượng đất hiếm, đứng sau Trung Quốc (44 triệu tấn), Việt Nam (22 triệu tấn) và Brazil (21 triệu tấn).
Các mỏ đất hiếm của Nga phân bổ chủ yếu ở vùng Siberia, bán đảo Kola và một số khu vực khác. Nổi bật là mỏ Tomtor ở vùng Yakutia – một trong những mỏ lớn nhất nước này với tiềm năng cung cấp các nguyên tố đất hiếm nặng và quan trọng như neodymium và dysprosium, loại nguyên liệu rất cần thiết cho sản xuất nam châm vĩnh cử trong xe điện và turbine gió.
Song, dù có trữ lượng lớn nhưng sản lượng khai thác đất hiếm của Nga vẫn hạn chế, chỉ đạt khoảng 2.500 tấn/năm, tương đương chưa đến 1% sản lượng toàn cầu. Nguyên nhân chủ yếu là do Nga thiếu công nghệ xử lý hiện đại và cơ sở hạ tầng sản xuất. Do đó, phần lớn đất hiếm khai thác được chỉ xuất khẩu dưới dạng thô, chưa qua tinh chế.
Hôm thứ Hai, ông Putin cũng yêu cầu chính phủ đẩy nhanh quá trình phát triển lĩnh vực khai thác khoáng sản. Ông cũng đề nghị cung cấp 2 triệu tấn nhôm cho Mỹ nếu các quy định hạn chế hiện có được dở bỏ và cho biết các công ty Nga có thể xem xét về việc thành lập liên doanh khai thác nhôm tại vùng Krasnoyarsk, Siberia.
Việc Nga “mở cửa” mời Mỹ hợp tác khai thác khoáng sản không chỉ có tiềm năng phát triển kinh tế mà còn mang ý nghĩa chiến lược. Đất hiếm là loại nguyên liệu quan trọng trong các ngành công nghệ cao như sản xuất chip, thiết bị quân sự và năng lượng tái tạo. Trong khi đó, Mỹ đang phụ thuộc rất nhiều vào Trung Quốc – quốc gia có hơn 70% sản lượng đất hiếm toàn cầu. Do đó, Mỹ đã đi tìm nguồn cung thay thế để giảm rủi ro địa chính trị.
Ngoài ra, Nga cũng là nhà sản xuất nhôm lớn nhất thế giới chỉ đứng sau Trung Quốc và cũng từng là nhà cung cấp chính cho Mỹ. Tuy nhiên, hoạt động thương mại của lĩnh vực này bị gián đoạn sau khi Mỹ ám thuế 200% với nhôm của Nga vào năm 2023.
Tham khảo Reuters
