Thành công của kiến trúc Việt tại ARCASIA 2025: Bền vững – Sáng tạo – Bản sắc

Trong khuôn khổ từ này 8-12/9 vừa qua tại Incheon, Hàn Quốc, Đêm trao giải Kiến trúc ARCASIA 2025 đã được diễn ra nhằm khuyến khích và công nhận những công trình tiêu biểu của các KTS đang làm việc tại Châu Á với hội đồng giám khảo là các chuyên gia, KTS hàng đầu của châu Á đã chính thức khởi động.

Tại ARCASIA 2025, kiến trúc Việt Nam đã ghi dấu ấn mạnh mẽ với hàng loạt giải thưởng, triển lãm và dự án tiêu biểu. Từ công trình Grand World Phú Quốc Welcome Center bằng tre giành Giải thưởng Kiến trúc bền vững (Sustainability Award), đến Trụ sở chính CP Việt Nam được giới thiệu tại Triển lãm Kiến trúc Bền vững, hay những đồ án sáng tạo của kiến trúc sư và sinh viên trẻ tại các hạng mục quốc tế, tất cả đã thể hiện tinh thần bền vững, sáng tạo và đậm đà bản sắc của kiến trúc Việt. Những thành tựu này không chỉ khẳng định vị thế ngày càng vững chắc của Việt Nam trên bản đồ kiến trúc khu vực, mà còn mở ra đối thoại mới về trách nhiệm xã hội, môi trường và sự đóng góp của thế hệ kiến trúc sư trẻ trong tương lai.

1. Giải thưởng ARCASIA – Special Awards hạng mục Sustainability (Kiến trúc bền vững)

Võ Trọng Nghĩa, Nguyễn Tất Đạt – Grandworld Phu Quoc Welcome Center

Công trình tọa lạc tại trung tâm Grand World Phú Quốc, Vinpearl, với kiến trúc tre độc đáo, trở thành biểu tượng văn hóa mới của “thành phố không ngủ”. Công trình có diện tích hơn 1.400 m², sử dụng tới 42.000 cây tre, lấy cảm hứng từ trống đồng và nón lá, những hình ảnh quen thuộc của văn hóa Việt.

Điểm nổi bật của dự án là toàn bộ cấu trúc được dựng bằng tre tự nhiên, không qua xử lý hóa chất, kết hợp hệ thống vòm, lưới giàn và kết cấu đan xen. Công trình tận dụng thiết kế mở, ánh sáng tự nhiên và thông gió chéo, giúp giảm thiểu tối đa năng lượng chiếu sáng và điều hòa.

Không gian bên trong mang đến trải nghiệm thị giác ấn tượng: ánh sáng xuyên qua những lớp tre, hòa quyện cùng sắc nâu mộc mạc, tạo nên không khí vừa uy nghiêm vừa gần gũi. Đây được xem là một trong những dự án sử dụng chất liệu tre quy mô lớn nhất Việt Nam hiện nay, vừa tôn vinh vật liệu truyền thống, vừa khẳng định xu hướng kiến trúc bền vững.

2. Thesis of the Year 2025 – Giải thưởng Luận án của năm

Luận án của sinh viên Bùi Thị Thủy An (Đại học Kiến trúc TP.HCM) được vào vòng chung kết của Giải thưởng Luận án của năm (Thesis of the Year 2025)

2. ARCASIA Student Jamboree – Trại sinh viên kiến trúc

Nhóm có sinh viên Việt Nam tham dự đạt giải Vàng trong Thousands Layers Workshop

3. ARCASIA Ar. Barry Will Award – Giải thưởng KTS Barry Will

Giải Khuyến khích – Chu Kim Đức – Thinkplay Ground với đồ án Reclaim Riverside

4. Triển lãm Kiến trúc Bền vững tại ARCASIA 2025

MH Architects – Trụ sở chính CP Vietnam

Trụ sở chính CP Việt Nam vừa được khởi công xây dựng tại Biên Hòa, Đồng Nai, đánh dấu bước phát triển mới của chi nhánh Việt Nam thuộc Tập đoàn Charoen Pokphand (CP Group), một trong những tập đoàn lớn nhất thế giới có trụ sở tại Thái Lan.
Công trình đặt mục tiêu trở thành hình mẫu mới cho mô hình “factory office” (văn phòng nhà máy) tại Việt Nam với tham vọng đạt chứng nhận LEED Platinum – cấp độ cao nhất trong hệ thống công trình xanh quốc tế. Nhiều giải pháp thiết kế bền vững đã được triển khai đồng bộ, từ việc định hướng tổng thể công trình, bố trí khoảng lùi để tạo bóng đổ, đến ứng dụng mặt đứng hiệu suất cao và phủ xanh không gian cả bên trong lẫn bên ngoài tòa nhà.

Điểm nhấn kiến trúc độc đáo của trụ sở là ý tưởng “Bóng hình của khu rừng”. Hệ lam che nắng đục lỗ được thiết kế gợi liên tưởng đến những thân cây thẳng đứng hoặc nghiêng nhẹ trong rừng. Không chỉ tạo hiệu ứng thị giác sinh động, các tấm lam còn giúp giảm ánh sáng trực tiếp, hạn chế chói lóa. Đây cũng là một trong những giải pháp quan trọng góp phần đưa công trình tiến gần hơn tới mục tiêu LEED Platinum v4.

Với tầm vóc và định hướng bền vững, Trụ sở CP Việt Nam hứa hẹn sẽ trở thành một trong những công trình văn phòng tiêu biểu tại Việt Nam, đồng thời khẳng định cam kết của doanh nghiệp trong việc kiến tạo môi trường làm việc hiện đại, xanh và thân thiện với tự nhiên.

Phương án chi tiết – Trụ sở chính CP Vietnam

TTAS – Grand Terra Building

Tọa lạc tại địa chỉ số 36 Cát Linh, Đống Đa, Hà Nội, tòa nhà Grand Terra là một trong những dự án văn phòng hạng A nổi bật tại Việt Nam. Với tổng diện tích sàn xây dựng lên tới 24.000m² trên khu đất 3.400m², dự án được thiết kế để trở thành một hình mẫu kiến trúc văn phòng hiện đại, bền vững, lấy con người làm trung tâm.

Thiết kế của Grand Terra lấy cảm hứng từ thiên nhiên và các tầng lớp địa chất tại Việt Nam. Công trình sử dụng các vật liệu và hình khối xếp lớp tinh tế, kết hợp với cây xanh để tạo nên một kiến trúc độc đáo, hài hòa với cảnh quan đô thị xung quanh. 

Bên trong, không gian làm việc được thiết kế theo cách tiếp cận lấy con người làm trung tâm với mục tiêu kiến tạo không gian văn phòng chất lượng cao giúp tạo cảm giác thoải mái, kích thích sự sáng tạo, và trở thành công cụ đắc lực để thu hút và giữ chân nhân tài.

Grand Terra là một trong số ít các dự án dân sự tại Việt Nam cam kết thực hiện các tiêu chuẩn xanh của Hội đồng Công trình Xanh Hoa Kỳ (USGBC) và hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 theo cam kết của Chính phủ Việt Nam. Công trình đã đạt được chứng nhận LEED Gold, một minh chứng cho những nỗ lực hướng tới sự phát triển bền vững. 

Phương án chi tiết – Grand Terra Building

HGAA – Ky Thuong Community House
Thành viên: Nguyễn Văn Thu, Nguyễn MInh Đức, Phạm Ngọc Sơn

Nằm giữa vùng núi cách Hạ Long 60km về phía Đông Bắc, Kỳ Thượng là một xã nhỏ với khoảng 500 cư dân, chủ yếu là người Dao. Mặc dù đối mặt với nhiều khó khăn kinh tế, xã Kỳ Thượng lại sở hữu một kho tàng thiên nhiên và địa lý đáng giá: khu bảo tồn thiên nhiên Đồng Sơn. Với khí hậu mát mẻ và cảnh quan tuyệt đẹp, Kỳ Thượng có tiềm năng lớn cho du lịch sinh thái, phát triển bền vững và nâng cao đời sống xã hội.

Được dẫn dắt bởi niềm đam mê và quyết tâm của những người trẻ tuổi, dự án Nhà Cộng đồng Kỳ Thượng đã ra đời với mong muốn tạo ra một không gian chung nhằm thúc đẩy trao đổi văn hóa, bảo vệ môi trường và phát triển cộng đồng. Đây không chỉ là một công trình kiến trúc, mà còn là một biểu tượng của sự chuyển mình, thể hiện cách kiến trúc có thể trở thành một công cụ để tạo ra sự thay đổi xã hội.

Ngôi nhà cộng đồng được xây dựng theo mô hình kiến trúc tác động thấp, sử dụng vật liệu địa phương và vật liệu tái chế như đá tự nhiên, gỗ và mái lợp nhẹ. Lấy cảm hứng từ những ngôi nhà sàn truyền thống ở miền Bắc Việt Nam, công trình có mặt sàn hình elip giúp tối đa hóa không gian mở và tạo cảm giác gắn kết. Mái dốc hai chiều, gợi nhớ hình ảnh cánh diều hoặc chiếc lá, hài hòa với tán cây rừng. Các chi tiết thiết kế như phần mái hiên rộng giúp che chắn công trình khỏi thời tiết khắc nghiệt, kéo dài tuổi thọ của gỗ.

Quá trình xây dựng ưu tiên tính bền vững về môi trường và trao quyền cho cộng đồng địa phương. Người dân trong làng đã sử dụng kỹ thuật mộng và chốt truyền thống để lắp ráp các cấu kiện, giảm thiểu xáo trộn sinh thái và tối đa hóa sự tham gia của cộng đồng. Phần móng được làm từ đá suối, và các cột gỗ hữu cơ, thể hiện sự tôn trọng sâu sắc đối với thiên nhiên.

AD+ Studio – The Core
Thành viên: Nguyễn Đặng Anh Dũng, Võ Huỳnh, Nguyễn Anh Thư, Trung Nguyễn, Kiệt Trần

Tọa lạc tại một con hẻm nhỏ thuộc khu vực Chợ Lớn, Thành phố Hồ Chí Minh, THE CORE là một công trình đặc biệt, ra đời từ việc cải tạo một căn nhà ống hơn 100 năm tuổi. Khu vực Chợ Lớn là nơi người Hoa đã định cư và buôn bán từ lâu đời, tạo nên một không gian văn hóa độc đáo, nhưng các ngôi nhà tại đây chưa được công nhận là di sản. Với những thay đổi nhỏ về công năng và trang trí, công trình THE CORE đã biến đổi một cách tinh tế để phục vụ cho cả mục đích sống và làm việc, thể hiện sự đa năng của kiến trúc.

Về tổng thể, kiến trúc của ngôi nhà xoay quanh một giếng trời trong nhà. Giếng trời đóng vai trò là lõi thông gió, giải quyết vấn đề thiếu ánh sáng và thông thoáng thường thấy ở những ngôi nhà ống. Tiếp xúc trực tiếp với sân chung của khu hẻm, mặt tiền sử dụng ngôn ngữ kiến trúc truyền thống nhưng được hiện đại hóa. Khu vực văn phòng ở phía sau được thiết kế với giếng trời, tạo nên sự chuyển tiếp hài hòa giữa các không gian. Thiết kế này giúp đơn giản hóa việc lưu thông, làm mờ ranh giới giữa các tầng và mở rộng không gian sử dụng.

Tầng lửng là không gian chính để nghỉ ngơi và làm việc. Ánh sáng tự nhiên từ giếng trời chiếu xuống tạo cảm giác thư thái. Khu vực này được thiết kế để tách biệt khỏi nhịp sống bận rộn bên ngoài, mang đến sự tĩnh lặng, phục vụ cho thiền định và sự tập trung cao độ. Với vai trò là không gian riêng tư, sân sau được bố trí đối diện với giếng trời, tạo nên sự cân bằng, hài hòa giữa không gian mở và đóng, giúp ngôi nhà luôn tràn ngập ánh sáng và không khí trong lành.

23o5 Studio – Serepok Essence
Thành viên: Ngô Viết Khánh Duy, Mai Tiến Ninh, Lê Huy Hoàng

Serepok Essence là một công trình đặc biệt nằm tại Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk, được thực hiện bởi văn phòng kiến trúc 23o5 Studio do kiến trúc sư Ngô Việt Khánh Duy dẫn dắt. Với diện tích 3.846m², dự án này không chỉ là một công trình kiến trúc mà còn là một trải nghiệm sống đầy tinh thần bản địa, ấm cúng và mang tính cá nhân hóa.

Đối với Serepok Essence, các kiến trúc sư đã quan sát và áp dụng những yếu tố quen thuộc trong kiến trúc địa phương, tạo ra một công trình có sự kết nối sâu sắc hơn với môi trường tự nhiên. Công trình sử dụng các vật liệu tự nhiên như gỗ và mái lá, mang đến một vẻ đẹp mộc mạc, gần gũi. Lối thiết kế này không chỉ giúp công trình hòa nhập vào cảnh quan xung quanh mà còn tạo ra một không gian thư thái, tách biệt khỏi sự ồn ào của cuộc sống đô thị. Các chi tiết kiến trúc độc đáo, chẳng hạn như những góc cạnh của mái nhà hay không gian mở, được sắp đặt tinh tế để gợi lên cảm giác yên bình và chiêm nghiệm.

Serepok Essence là nơi sự sáng tạo và sự hiểu biết sâu sắc về văn hóa địa phương được kết hợp để tạo ra một không gian sống đầy cảm hứng, vừa tôn vinh vẻ đẹp tự nhiên của vùng đất, vừa mang lại trải nghiệm cá nhân hóa cho người sử dụng.

Lê Khanh – TCKT.VN
© Tạp chí Kiến trúc