Mệ là con gái Huế chính gốc. Đôi tay tài hoa của người phụ nữ đảm đang một thời tỉa muôn hoa trên cà rốt, đu đủ, su hào bao lần khiến người xem xuýt xoa.
Tết đến, mệ hối hả biến không gian căn bếp nhỏ thành thế giới bạt ngàn món ngon. Nhà sát bên hông, mệ í ới gọi tôi sang phụ việc. Cạo gừng, đập trứng, bóc củ kiệu, xếp khuôn lên bếp… chẳng mấy hứng khởi. Bởi lòng tôi bận mải miết trông chờ in bánh, sấy bánh và gói bánh!
Mệ bảo bánh in Huế có nguồn gốc vương giả dùng để tiến vua ngày xưa, giờ khoác chiếc áo dân dã bởi hiện diện ngày càng nhiều trong nếp sống người miền Trung. Bàn thờ gia tiên, bàn cúng ông địa, khay mứt bánh đãi khách đều chẳng thiếu những chiếc bánh nhỏ xinh mà ngọt bùi ấy.
Bánh in khuôn vuông, đo khuôn chữ nhật, rồi ngũ giác, lục giác đủ kiểu. Nguyên liệu lại biến tấu theo sở thích người dùng tạo ra vô số loại bánh in từ đậu xanh, bột nếp, hạt sen, bình tinh, đậu quyên…
Bánh còn trải qua công đoạn sấy trên bếp than để giòn tan và dùng được dài ngày. Xong mới bắt tay vào gói. Giấy kiếng đủ màu được đo khuôn cắt theo khổ bọc lấy cái bánh vừa khin khít.
Mỗi nguyên liệu lại cầu kỳ cách chế biến, bù vào công sức người bỏ ra tỉ mỉ qua từng khâu là những chiếc bánh đẹp mắt và ngon miệng. Tôi vẫn thích nhất là bánh in đậu quyên, vừa béo bùi vừa ngọt thanh.
Đậu quyên sau khi ngâm nước ấm sẽ đặt lên bếp hầm nhừ. Mệ canh lửa cho đến khi đậu vừa chín mềm sẽ đem đãi sạch rồi chà xát vỏ. Mùi đậu thơm phưng phức cứ thoảng trong không gian căn bếp, tô hồng giấc mơ ấm no của bao đứa trẻ nghèo khó.
Lắm khi mệ bốc cho một nhúm nhỏ mấy hạt đậu vàng nóng hổi đặt vào lòng bàn tay tôi. Hơi ấm của mấy hạt đậu lan ra khiến mắt tôi sáng bừng, môi chúm chím thổi phù phù cho nhanh nguội mà nhẩn nha nhặt từng hạt bỏ vào miệng, vừa nhai vừa gật gù…
Cho đường cát cân đong theo tỉ lệ nhất định vào xoong, đặt trên lửa nhỏ, đảo đều tay cho đến khi hỗn hợp bột đặc quánh lại, sờ không dính tay là có thể đem ra in. Khuôn đồng be bé dưới bàn tay khéo léo của mệ cho ra lò hàng trăm ngàn cái bánh xinh xinh mỗi mùa Tết.
Thỉnh thoảng, mệ dùng nắp gõ lóc cóc vào khuôn hoặc lấy cây cọ nhỏ quét các góc và hoa văn trên nắp khuôn, nhờ thế bánh in luôn vuông vắn và họa tiết ở bề mặt sắc nét.
Đôi tay mệ khéo léo gói, thoăn thoắt đưa từng chiếc bánh vào nếp chất từ rổ lớn sang rá con. Còn tôi vụng về tập gói không biết bao nhiêu lần vẫn lóng ngóng ép góc, dán hồ… Xong giã bánh, nhìn vào hình thức chỉn chu và xộc xệch là biết ngay mệ gói hay cháu bọc…
Xong mỗi đợt làm thêm thời vụ ở nhà bên, bên cạnh khoản tiền công được mệ lì xì sớm, bao giờ cũng có thêm túi mứt gừng, bọc bánh in, cặp bánh chưng… Tết đủ đầy, xuân ấm áp hơn bởi cái tình cái nghĩa đầy vun qua năm tháng.
Đưa tay vớ lấy bánh trên đĩa, bóc lớp giấy kiếng rực rỡ, cầm miếng bánh in thơm thoang thoảng cho vào miệng cắn rộp, nhấm nháp vị béo bùi ngòn ngọt lan tỏa dần. Tuổi thơ lung linh ký ức ngọt ngào ấy, ai còn nhớ chăng?
ĐƠN VỊ TÀI TRỢ