Vì sao nhiều tài khoản mạng xã hội bị ‘bay màu’ khi livestream?

Chị N.T.D.Y, chuyên kinh doanh quần áo online, ngụ tại H.Nhà Bè (TP.HCM) chia sẻ: “Tài khoản Facebook bán hàng đã dùng hơn 5 năm vừa bị khóa nhưng không rõ nguyên nhân. Facebook này có rất nhiều khách hàng quen nên bị mất là tôi không thể nào bán hàng được, nhất là vào dịp tết cuối năm. Tôi làm đủ mọi cách để kháng cáo nhưng không được. Nhờ nhiều người quen am hiểu về công nghệ cũng không khôi phục được tài khoản. Tôi đành tạo một trang Facebook khác nhưng như thế chẳng khác nào phải xây nhà lại từ đầu, rất chán nản”.

Chị N.T.B.D., ngụ tại TP.Hải Dương, chuyên kinh doanh hàng Nhật xách tay cũng gặp phải trường hợp mất trang Facebook cá nhân đang sử dụng. “Facebook không hề thông báo trước lý do cụ thể để người dùng khắc phục lỗi. Tôi bán hàng online mà bị khóa Facebook nên bị mất hết thông tin đặt hàng tết của khách, phải nhờ từng người báo đơn lại” – chị Diệp than thở.

Chia sẻ với PV Thanh Niên, ông Võ Đỗ Thắng, Giám đốc Trung tâm Tư vấn An ninh mạng Athena nhận định: “Tình trạng Facebook khóa tài khoản hàng loạt là một hiện tượng bất thường đang diễn ra hiện nay. Nhiều người đã gửi báo cáo cho tôi và nhờ can thiệp, trong số đó có nhiều tài khoản bị khóa một cách vô lý cho dù đã sử dụng hàng chục năm. Đây là các tài khoản cá nhân bị Facebook yêu cầu xác thực. Mặc dù chủ tài khoản đã cung cấp CCCD, xác thực khuôn mặt, xác thực thẻ tín dụng… nhưng vẫn bị khoá tài khoản không cho kháng cáo, không cho yêu cầu xem xét lại. Với lý do không chính đáng ngoài việc thông báo mơ hồ vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng”.

Không chỉ trên Facebook, nhiều tài khoản TikTok gần đây cũng bị “bay màu” hàng loạt không rõ nguyên nhân. Trao đổi với Thanh Niên về vấn đề này, ông Huỳnh Kim Tước, Chủ tịch Tiểu ban Công nghệ và Chuyển đổi số thuộc Hiệp hội Thương mại Mỹ tại Việt Nam (AmCham), từng có thời gian dài làm đại diện Facebook tại Việt Nam, chia sẻ: “Đúng là gần đây có hiện tượng nhiều tài khoản Facebook bị khóa đột ngột, ngay bản thân của tôi cũng có vài tài khoản quảng cáo cũng bị khóa và chưa kháng cáo được. Về hiện tượng này, theo tôi là xuất phát từ những báo cáo về các hiện tượng bất thường tại thị trường, cụ thể ở đây là Việt Nam. Ví dụ, Facebook phát hiện ra tình trạng vi phạm pháp luật, vi phạm quy định và nguyên tắc cộng đồng đang tăng lên cao thì họ sẽ có chiến dịch để hạn chế. Trong quá trình này họ sẽ dùng công nghệ AI để quét chứ không thể dùng thủ công để rà soát. Do đó, sẽ có nhiều trường hợp bị ảnh hưởng dù họ không có hoạt động nhiều, và một số trường hợp cho rằng mình bị khóa vô cớ. Tuy nhiên, trong các trường hợp này có thể kháng cáo, trả lời và cập nhật thông tin cần thiết để Facebook có thể xem xét”.

Thực tế hiện nay, việc kháng cáo để lấy lại tài khoản rất khó khăn, thậm chí ít khi được xem xét. Theo ông Huỳnh Kim Tước, trong trường hợp này thì trên thị trường có một số đại lý (agency) có mối quan hệ với Facebook và đã có quá trình làm việc, quảng cáo với Facebook có thể đứng ra bảo lãnh, xác nhận để Facebook xem xét, ưu tiên trong việc khôi phục tài khoản. Đó là lý do trên thị trường hiện nay có nhiều cá nhân đứng ra nhận dịch vụ lấy lại tài khoản và thu phí. Tuy nhiên, cũng có nhiều trường hợp mạo danh để lừa đảo.

Ông Ngô Minh Hiếu (Hiếu PC), chuyên gia dự án Chongluadao.vn cũng cho biết: “Thực tế là có một số cá nhân, agency có mối quan hệ với Facebook, có khả năng và uy tín để bảo lãnh để khôi phục tài khoản Facebook bị khóa. Tuy nhiên có rất nhiều người mạo danh quảng cáo dịch vụ lấy lại tài khoản bị khóa và lừa đảo. Ngay bản thân tôi cũng thường xuyên bị người khác mạo danh để lừa đảo lấy tiền để khôi phục tài khoản. Do đó, người dùng cần phải hết sức tỉnh táo và nên xác minh rõ người hỗ trợ có thật sự có khả năng hay không”.

Trao đổi với PV, đại diện TikTok tại Việt Nam cho biết: “Với những trường hợp vi phạm nguyên tắc cộng đồng của TikTok như livestream bán hàng không đúng quy định, livestream chửi bới, có ngôn từ thù địch và miệt thị người khác thì sẽ bị khóa. Điển hình như trường hợp mới đây, tài khoản TikTok của một nhân vật nổi tiếng chửi bới khi đang livestream cũng đã bị khóa. Một số tài khoản khác nếu tham gia bình luận (comment) vào luồng livestream và có cùng cảm xúc hay ủng hộ tinh thần cho người livestream chửi bới, xúc phạm hay miệt thị người khác thì cũng sẽ bị khóa”.