Phiên giao dịch 3/3 chứng kiến diễn biến đáng chú ý trên thị trường tiền tệ khi Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã dừng cung ứng các khoản cho vay cầm cố giấy tờ có giá (OMO) kỳ hạn 7 ngày và chuyển sang sử dụng các hợp đồng có kỳ hạn 28 ngày, trong khi vẫn duy trì kỳ hạn 14 ngày. Đây là lần tiên sau nhiều tháng Nhà điều hành mới sử dụng lại hợp đồng OMO kỳ hạn 28 ngày, phản ánh định hướng hỗ trợ thanh khoản dài hạn hơn cho hệ thống ngân hàng.
Kết quả, có 20.189 tỷ đồng trúng thầu ở cả hai kỳ hạn – mức cao nhất trong vòng 3 tuần qua với lãi suất không thay đổi ở mức 4%/năm. Trong khi đó, có 17.774 tỷ đồng OMO đáo hạn, tương ứng với mức bơm ròng 2.415 tỷ đồng.
Nguồn: SBV
Song song với việc tăng kỳ hạn OMO, Nhà điều hành tiếp tục giảm lãi suất tín phiếu xuống còn 3,2%/năm. Trước đó, NHNN đã liên tục giảm lãi suất tín phiếu từ 4%/năm xuống còn 3,3%/năm trong hai tuần giao dịch cuối tháng 2.
Việc giảm lãi suất tín phiếu sẽ thúc đẩy các ngân hàng có thanh khoản dư thừa tích cực cho vay trên thị trường liên ngân hàng, giảm mặt bằng lãi suất trên thị trường 2. Thực tế, đi cùng xu hướng giảm của lãi suất, lượng tín phiếu trúng thầu cũng liên tục duy trì ở mức thấp (trên dưới 1.000 tỷ đồng) và lãi suất liên ngân hàng đã giảm tương đối mạnh vào cuối tháng 2.
Theo giới phân tích, việc giảm lãi suất tín phiếu và nới kỳ hạn OMO cho thấy định hướng gia tăng hỗ trợ thanh khoản cả về mặt lượng và kỳ hạn của Nhà điều hành; qua đó góp phần giảm chi phí vốn cho hệ thống ngân hàng. Tuy vậy, NHNN vẫn phải duy trì kênh tín phiếu nhằm tránh trường hợp lãi suất liên ngân hàng giảm quá sâu, gây áp lực lên tỷ giá.
Trước đó, tại cuộc họp với các ngân hàng về vấn đề lãi suất ngày 25/2, lãnh đạo NHNN cho biết, thời gian tới, bám sát chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong việc tiếp tục phấn đấu giảm lãi suất cho vay, NHNN sẽ điều hành các công cụ chính sách tiền tệ (CSTT) phù hợp, hiệu quả để hỗ trợ TCTD đưa nguồn vốn huy động thành vốn tín dụng tập trung cho đầu tư phát triển và hoạt động sản xuất kinh doanh, bảo đảm thúc đẩy tăng trưởng, ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát.
Cụ thể, NHNN sẽ điều hành đồng bộ các công cụ CSTT nhằm ổn định thị trường tiền tệ và đảm bảo thanh khoản cho các TCTD cung ứng vốn ra nền kinh tế; điều tiết tiền tệ chủ động, linh hoạt để hỗ trợ ổn định tỷ giá trong trường hợp cần thiết.
Mặt khác, các động thái mới nhất của NHNN diễn ra trong bối cảnh đà tăng của tỷ giá đã chậm lại trong những phiên gần đây, dù vẫn duy trì ở vùng cao nhất lịch sử. Hiện giá bán USD niêm yết tại các ngân hàng đang dao động quanh mức 25.750 đồng, trong khi tỷ giá liên ngân hàng giao dịch quanh vùng 25.500 – 25.600 đồng.
Trước đó, Nhà điều hành đã liên tục tăng mạnh tỷ giá trung tâm kể từ sau kỳ Nghỉ Tết nguyên đán, kéo tỷ giá trần tăng theo tương ứng. Đồng thời, NHNN cũng không còn thiết lập mức chặn cứng cho tỷ giá USD liên ngân hàng như giai đoạn trước đó, khi “thả nổi” giá bán USD theo tỷ giá trung tâm ở mức thấp hơn 50 đồng so với tỷ giá trần mà các ngân hàng được phép giao dịch.
Theo giới phân tích, những động thái trên phát đi tín hiệu về việc Nhà điều hành đang chấp nhận một mức biến động tỷ giá mạnh hơn. Động thái này nhằm giảm bớt áp lực lên dữ trữ ngoại hối sau khi phải bán ra gần 10 tỷ USD trong năm 2024 và hiện đang ở mức cận dưới theo khuyến nghị của IMF về lượng dự trữ ngoại hối tối thiểu.
Chứng khoán Rồng Việt cho rằng, NHNN đang chọn một cách tiếp cận mang tính thị trường hơn và linh hoạt hơn đối với việc điều hành tỷ giá. Cụ thể, hành động nâng dần tỷ giá trung tâm phản ánh việc NHNN chấp nhận cho tiền đồng mất giá từ từ. Đồng thời, khác với năm 2024, khi áp lực tỷ giá tăng mạnh, NHNN thường bán ngoại tệ can thiệp ở một mức giá bán cố định thì từ đầu năm đến nay, NHNN vẫn chưa phải bán ngoại tệ.
“Với dự trữ ngoại hối đã giảm gần 10 tỷ USD trong năm 2024, hành động mới đây của NHNN có thể là biện pháp nhằm bảo toàn dự trữ ngoại hối. Tuy vậy, chúng tôi cho rằng NHNN vẫn có thể bán ngoại tệ can thiệp khi nhu cầu USD tăng mạnh”, VDSC đánh giá.